ΕΘΝΙΚΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Το πρώτο Ερευνητικό Κέντρο στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια

 

Το Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) είναι ένα από τα τρία Ινστιτούτα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) το οποίο είναι το αρχαιότερο Ερευνητικό Κέντρο στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια.

Η αρχική του ονομασία ήταν ‘Μετεωρολογικό Ινστιτούτο’ (ΜΙ) και ιδρύθηκε το 1846, ενώ λίγα χρόνια αργότερα (1858) ξεκίνησε η συστηματική πραγματοποίηση καθημερινών μετεωρολογικών παρατηρήσεων, η οποία συνεχίζεται ανελλιπώς μέχρι σήμερα στον ίδιο χώρο, στις εγκαταστάσεις του ΙΕΠΒΑ στο Θησείο (Λόφος Νυμφών). Το ΙΕΠΒΑ διαθέτει την αρχαιότερη και πληρέστερη ιστορική βάση κλιματικής πληροφορίας στην Ελλάδα, η οποία καλύπτει χρονική περίοδο μεγαλύτερη του ενάμιση αιώνα.

Το ΙΕΠΒΑ αποτέλεσε ουσιαστικά την πρώτη μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας, ιδρύοντας και λειτουργώντας δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών σε όλη την επικράτεια μέχρι το 1931, όταν το δίκτυο παραδόθηκε στην νεοσυσταθείσα τότε Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ).

Το 1986, μετονομάστηκε σε 'Ινστιτούτο Μετεωρολογίας και Φυσικής του Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος' (ΙΜΦΑΠ), τίτλος αντιπροσωπευτικότερος των νέων δραστηριοτήτων του - εκτός της Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας- που σχετίζονται με τη Φυσική της ατμόσφαιρας, τις ήπιες μορφές ενέργειας κ.ά. Παράλληλα, το Ινστιτούτο αναπτύσσει περαιτέρω και επεκτείνει τις υποδομές του σε εργαστήρια και οργανολογικό εξοπλισμό, ενισχύει τις ερευνητικές του δραστηριότητες μέσα από συνεργασίες με Ερευνητικά Κέντρα και Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ συνεχίζει να παρέχει υπηρεσίες στην πολιτεία, στις τοπικές αρχές και σε ιδιώτες.

Το 1999 το Ινστιτούτο μετονομάζεται σε Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) ανταποκρινόμενο στις νέες προκλήσεις και απαιτήσεις για ένα βιώσιμο περιβάλλον. Οι δραστηριότητές του επεκτείνονται περισσότερο, κυρίως προς την κατεύθυνση της μελέτης των επιπτώσεων της ανάπτυξης στο περιβάλλον, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, την υδρολογία και διαχείριση υδατικών πόρων, την ποιότητα του αέρα αλλά και την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια.

Αυτή τη στιγμή, το ΙΕΠΒΑ έχει καταφέρει να είναι ένα εθνικό "σημείο επαφής" για περιβαλλοντικά θέματα, ενώ ταυτόχρονα στοχεύει να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά του και να παρέχει υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας για το καλό της εθνικής οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος.

Δραστηριότητες

Επιχειρησιακή πρόγνωση καιρού με σύγχρονα αριθμητικά μοντέλα, ανάπτυξη ενός συνεχώς επεκτεινόμενου δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών και ακτινομετρικών σταθμών σε όλη τη χώρα, εφαρμογή περιοχικών κλιματικών μοντέλων για τη μελέτη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, καταγραφή εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για τη διαμόρφωση εθνικής ενεργειακής πολιτικής.

 

Υποδομές

Στις υποδομές του Ινστιτούτου προστέθηκε και Εργαστήριο Ατμοσφαιρικής Χημείας, Εργαστήριο Βαθμονόμησης Μετεωρολογικού Εξοπλισμού, κινητός σταθμός ατμοσφαιρικής ρύπανσης, κινητό μετεωρολογικό ραντάρ, δίκτυο εντοπισμού κεραυνών μεγάλης εμβέλειας.