Δύο αιώνες προσφοράς στην έρευνα και την κοινωνία
Το Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) δραστηριοποιείται στον ευρύτερο τομέα του περιβάλλοντος, υλοποιώντας έρευνα αιχμής και αναπτύσσοντας υπηρεσίες για την Πολιτεία και την κοινωνία. Αποτέλεσε την πρώτη Μετεωρολογική Υπηρεσία της χώρας (1858) με την έναρξη συστηματικών καθημερινών μετεωρολογικών παρατηρήσεων (1858), ενώ στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα λειτούργησε για πρώτη φορά υπηρεσία Πρόγνωσης Καιρού. Παράλληλα, ίδρυσε το πρώτο Δίκτυο Περιφερειακών Κλιματικών Σταθμών στη χώρα (Δίκτυο Αιγινήτη) (1893-1931). Επιπλέον, το 1953 ιδρύθηκε και λειτούργησε ο πρώτος ακτινομετρικός σταθμός στην Ελλάδα, ενώ υπήρξε η πρώτη επίσημη υπηρεσία παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Σημαντική και διεθνώς αναγνωρισμένη προσφορά του ΙΕΠΒΆ αποτελούν τα δεδομένα του ιστορικού κλιματικού σταθμού, ο οποίος το 1890 αναβαθμίστηκε σε σταθμό Α’ τάξης και μεταφέρθηκε μόνιμα στις εγκαταστάσεις του ΕΑΑ στο Λόφο Νυμφών στο Θησείο, όπου λειτουργεί αδιάλειπτα έως σήμερα. Το 2017, μαζί με άλλους 60 αιωνόβιους μέχρι τότε σταθμούς παγκοσμίως, ο ιστορικός κλιματικός σταθμός του Θησείου έλαβε επίσημη πιστοποίηση από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό για τη συμβολή του στη μελέτη του κλίματος σε εκατονταετή κλίμακα. Το ιστορικό κλιματικό αρχείο του ΙΕΠΒΑ, αποτελεί τη μοναδική πηγή πληροφορίας για τις κλιματικές συνθήκες στη χώρα μας κατά την προβιομηχανική περίοδο. Σήμερα το όραμα του Ινστιτούτου είναι:
Η διασφάλιση ενός υγιούς περιβάλλοντος και ευζωίας για τις τρέχουσες γενιές
και η οικοδόμηση ενός βιώσιμου και ανθεκτικού μέλλοντος για τις μελλοντικές,
μέσω καινοτόμου έρευνας και συνεργασίας για την αντιμετώπιση της πολλαπλής
περιβαλλοντικής υποβάθμισης και της κλιματικής κρίσης
Το Ινστιτούτο δραστηριοποιείται σε μια εποχή ιδιαίτερων και πολύπλοκων προκλήσεων για την ανθρωπότητα, αλλά και σε μια γεωγραφική περιοχή που οι προκλήσεις μεγιστοποιούνται. Η τριπλή πλανητική κρίση, η οποία περιλαμβάνει την κλιματική αλλαγή, την ατμοσφαιρική ρύπανση και την απώλεια της βιοποικιλότητας, δημιουργεί νέα πεδία και ευκαιρίες διεπιστημονικής και συνεργατικής έρευνας και δράσης.
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των λοιπών περιβαλλοντικών πιέσεων που προκύπτουν από αυτήν, αλλά και τις γενικότερες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στη φύση, προϋποθέτει τόσο την ανάπτυξη τεχνολογικών λύσεων για τον μετριασμό των επιπτώσεων όσο και την εφαρμογή στρατηγικών προσαρμογής που θα εξασφαλίσουν την ανθεκτικότητα των κοινωνιών στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ινστιτούτο καλείται, παράλληλα με την ενίσχυση της βασικής του έρευνας στα πεδία που θεραπεύει, να επεξεργαστεί τρόπους που θα μετατρέψουν τα αποτελέσματα της βασικής και εφαρμοσμένης του έρευνας σε ολιστικές λύσεις που θα υποστηρίζουν την υλοποίηση και διασύνδεση μιας σειράς διεθνών, εθνικών και τοπικών πολιτικών και σχεδίων, προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.
Στρατηγικοί στόχοι του Ινστιτούτου 2025-2028
Έρευνα
Ατμοσφαιρικό Περιβάλλον
Για καθαρότερο αέρα και ένα υγιέστερο μέλλον, μελετάμε και κατανοούμε τις φυσικές και χημικές διεργασίες της ατμόσφαιρας, προστατεύοντας το περιβάλλον και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής
Μετεωρολογία και Υδρολογία
Παρατήρηση, Πρόγνωση, Προειδοποίηση: Ενισχύουμε την ετοιμότητα και την ανθεκτικότητα σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα με ακραία υδρομετεωρολογικά φαινόμενα και αλλαγές του υδρολογικού κύκλου
Κλίμα και Κλιματική Αλλαγή
Η σχέση ανάμεσα στην αλλαγή του κλίματος και στο περιβάλλον, στην οικονομία, και στην κοινωνία είναι πολύπλοκη. Η διερεύνησή της αποτελεί βασική ερευνητική προτεραιότητα του ΙΕΠΒΑ
Ενέργεια
H προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και της εκμετάλλευσης των ΑΠΕ αποτελεί βασική προτεραιότητα του ΙΕΠΒΑ, στοχεύοντας στην ορθολογική χρήση των πόρων, στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, και στην αποτελεσματική ενεργειακή μετάβαση
Υπηρεσίες
Το ΙΕΠΒΑ προσφέρει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στους τομείς της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης αναπτύσσοντας και εφαρμόζοντας αξιόπιστες ποσοτικές και ποιοτικές μεθοδολογίες, χρησιμοποιώντας υψηλής ποιότητας υποδομές και εξοπλισμό, και παρέχοντας δεδομένα και αποτελέσματα που απαντούν πλήρως στις ανάγκες των τελικών χρηστών, καθώς και τεχνική υποστήριξη από εξειδικευμένο προσωπικό.