Το ΙΕΠΒΑ έχει σημαντική εκπαιδευτική δραστηριότητα μέσω ανάπτυξης σύγχρονων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων που απευθύνονται σε διαφορετικές βαθμίδες εκπαίδευσης, διαδραστικών εκθέσεων, συνδιοργάνωση μεταπτυχιακών προγραμμάτων και θερινών σχολείων, κ.ά.
ΣΤΟΧΟΙ ΠΥΛΩΝΑ Ι, 2025-2028
Εκπαιδευτικά και Ψηφιακά Εκπαιδευτικά Προγράμματα
1
Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Περί Ανέμων και Υδάτων»
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Περί Ανέμων και Υδάτων” αναπτύχθηκε από τη μονάδα ΜΕΤΕΟ του ΙΕΠΒΑ και παρέχει ένα σύγχρονο μάθημα φυσικής πλήρως διαδραστικό, αφού οι μαθητές συμμετέχουν σε πειράματα, διαδραστικές εφαρμογές και παρακολουθούν επεξηγηματικά βίντεο με σκοπό τη μελέτη δημιουργίας των μετεωρολογικών φαινομένων (http://www.meteo.gr/perianemon.cfm). Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Μετεωρολογίας «Περί Ανέμων & Υδάτων» έχει έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (αρ. πρωτ. 131633/Δ2 της 09/08/2016) αλλά και από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) (πράξη 23/30-06-2016 του Δ.Σ.) από το οποίο λαμβάνει ετήσιες ανανεώσεις της έγκρισης λειτουργίας του. Η δομή του προγράμματος είναι πλήρως συμβατή με τις γνώσεις που αποκομίζουν τα παιδιά από τη φυσική του σχολείου σε όλες τις βαθμίδες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και είναι προσαρμοσμένη κάθε φορά στις γνώσεις των μαθητών που παρακολουθούν το πρόγραμμα. Ιδιαίτερο βάρος, δίνεται στην εκπαίδευση των μαθητών σχετικά με τους τρόπους προστασίας από τα έντονα καιρικά φαινόμενα, όπως κεραυνός, ανεμοστρόβιλος και έντονες βροχές. Το πρόγραμμα παρουσιάζεται στο Κέντρο Επισκεπτών Πεντέλης και λειτουργεί από το Νοέμβριο 2016. Συνολικά έως και το Δεκέμβριο του 2024 το παρακολούθησαν περίπου 14.000 μαθητές, καθηγητές και ενήλικες (εκ των οποίων περίπου 1.500 μαθητές το 2024).
2
Meteopedia
Πρόκειται για μια ψηφιακή, διαδικτυακή και ελεύθερης πρόσβασης εγκυκλοπαίδεια που αναπτύχθηκε από τη μονάδα ΜΕΤΕΟ με το λογισμικό wiki, στο οποίο στηρίζεται η ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια Wikipedia και στοχεύει στο ευρύ κοινό. Τα λήμματα της Meteopedia αφορούν πληροφορίες σχετικά με μετεωρολογικά φαινόμενα, μετεωρολογικούς όρους και ορισμούς, καθώς επίσης και στοιχεία από τις κακοκαιρίες που φέρουν όνομα, σύμφωνα με τα κριτήρια που έχει ορίσει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr.
3
MeteoEdu@Home
Κατά τη διάρκεια αναστολής των εκπαιδευτικών δράσεων, λόγω των μέτρων αντιμετώπισης για τη διασπορά της πανδημίας Covid-19, η ομάδα «Περί Ανέμων & Υδάτων» δημιούργησε ψηφιακά εκπαιδευτικά προγράμματα, με θέμα τον καιρό, το κλίμα και την κλιματική αλλαγή. Συγκεκριμένα αναπτύχθηκε και λειτουργεί αδιάλειπτα η ψηφιακή ενότητα MeteoEdu@Home (https://meteo.gr/meteoedu/) που δίνει τη δυνατότητα σε μαθητές αλλά και σε ενήλικες, να συμμετάσχουν διαδικτυακά από το σπίτι τους, σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες που αφορούν την επιστήμη της Μετεωρολογίας. Η ενότητα αυτή, παρουσιάζει εκπαιδευτικά βίντεο, εφαρμογές αλλά και διασκεδαστικά παιχνίδια στις θεματικές: Κλιματική Αλλαγή, Κεραυνοί, Νέφη & Πρόγνωση Καιρού.
Εκπαιδευτικές Δράσεις
Από τον Οκτώβριο του 2018 έως και σήμερα, η επιστημονική ομάδα εκπαιδευτικής μετεωρολογίας «Περί Ανέμων & Υδάτων» της μονάδας ΜΕΤΕΟ του ΙΕΠΒΑ δημιούργησε και παρουσιάζει στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), δύο εκπαιδευτικές δράσεις: «Το Κλίμα αλλάζει…» και «Βιώσιμος Πλανήτης» (https://www.snfcc.org/education/viosimos-planitis/.
● «Βιώσιμος Πλανήτης (για μαθητές Γυμνασίου)»
Οι μαθητές με αφορμή το ενεργειακό στέγαστρο αλλά και τον μετεωρολογικό σταθμό του ΚΠΙΣΝ και εργαλείο το πείραμα και την παρατήρηση μέσω ειδικών VR γυαλιών, ανακαλύπτουν πώς ο άνθρωπος έχει επηρεάσει το κλίμα σε παγκόσμιο αλλά και σε τοπικό επίπεδο και πως εξελίχθηκε η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στόχος του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι οι μαθητές να μάθουν για τις αρχές βιοκλιματικού σχεδιασμού στο πλαίσιο του πως αυτές βρίσκουν εφαρμογή τόσο στο σχεδιασμό, όσο και στην καθημερινή λειτουργία του ΚΠΙΣΝ. Από τον Οκτώβριο του 2018 έως το Δεκέμβριο του 2024 το πρόγραμμα παρακολούθησαν περίπου 5.500 μαθητές
Οι μαθητές μέσω πειραμάτων και κατασκευών κατανοούν τις επιπτώσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής στο περιβάλλον, αντιλαμβάνονται τις φιλικές προς το περιβάλλον συμπεριφορές της καθημερινότητας και συμμετέχουν στη δημιουργία χρήσιμων αντικειμένων μέσα από ένα διαδραστικό εργαστήριο ανακύκλωσης. Από τον Οκτώβριο του 2019 έως το Δεκέμβριο του 2024 το πρόγραμμα παρακολούθησαν περίπου 6.000 μαθητές.
Διαδραστικές Εκπαιδευτικές Εκθέσεις
● «Ο καιρός και το κλίμα της Κρήτης»: Από τον Ιούνιο του 2018 σε συνεργασία με την ANEK LINES το «Περί Ανέμων & Υδάτων» ξεκίνησε η λειτουργία περιπτέρου/έκθεσης σε δύο πλοία της (Ελ. Βενιζέλος και Κρήτη ΙΙ) τα οποία δραστηριοποιούνται στις γραμμές της Κρήτης. Η έκθεση με τίτλο «Ο καιρός και το κλίμα της Κρήτης», αποτελείται από προβολή βίντεο τα οποία παρουσιάζουν με κατανοητό τρόπο το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού της Κρήτης ανά εποχή, τις τρέχουσες καιρικές συνθήκες στο νησί από το δίκτυο σταθμών του ΕΑΑ/Meteo.gr, τους υδατικούς πόρους του νησιού, τις δορυφορικές μετρήσεις θερμοκρασίας θάλασσας αλλά και προγνώσεις καιρού για τις πόλεις της Κρήτης και τις περισσότερες παραλίες της. Τέλος, στο περίπτερο υπάρχουν διαδραστικά παιχνίδια σε ταμπλέτες, με θέμα τον καιρό και το κλίμα.
● «Του καιρού τα μυστικά»: Σε συνεργασία με τον Όμιλο Τσιμέντων «ΤΙΤΑΝ», το «Περί Ανέμων και Υδάτων» δημιούργησε τη διαδραστική έκθεση μετεωρολογίας: «Του καιρού τα μυστικά». Πρόκειται για μια πλήρως διαδραστική έκθεση, η οποία χωρίζεται σε τρεις θεματικές ενότητες, παρουσιάζοντας την εξέλιξη της επιστήμης της Μετεωρολογίας και των μετεωρολογικών οργάνων από την αρχαία Ελλάδα έως σήμερα, καθώς επίσης και την εξήγηση των σημαντικότερων μετεωρολογικών φαινομένων μέσω βίντεο, πειραμάτων και διαδραστικών εφαρμογών, δίνοντας έμφαση στα έντονα καιρικά φαινόμενα και τους τρόπους προστασίας από αυτά. Η έκθεση ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2018 στις εγκαταστάσεις των εργοστασίων του ομίλου, στη Θεσσαλονίκη και στην Ελευσίνα, ενώ από τον Οκτώβριο του 2019 (2019-2020 και 2022-2023) η έκθεση παρουσιάστηκε στις εγκαταστάσεις του ΤΙΤΑΝ στο Δρέπανο Αχαΐας (Πάτρα). Συνολικά την έκθεση έχουν παρακολουθήσει έως και τον Δεκέμβριο του 2024, περίπου 27.000 επισκέπτες.
Μεταπτυχιακά Προγράμματα
Το ΙΕΠΒΑ συμμετέχει στο Διϊδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών “Cultural Heritage Materials and Technologies” που οργανώνεται από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Παν/μίου Πελοποννήσου (ΤΙΑΔΠΑ), σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, από το Ακαδημαϊκό Έτος 2015-2016. Αντικείμενο του ΠΜΣ είναι η παροχή εξειδικευμένων, σύγχρονων και ανταγωνιστικών επιστημονικών γνώσεων σε πτυχιούχους ανωτάτης εκπαίδευσης στο θεματικό πεδίο της έρευνας και εφαρμογών των νέων τεχνολογιών για την πολιτισμική κληρονομιά και τα υλικά της. Στο ΠΜΣ, το οποίο υλοποιείται στην Αγγλική γλώσσα, γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι τμημάτων ανθρωπιστικών, θετικών επιστημών και ειδικοτήτων μηχανικών, Πανεπιστημίων της ημεδαπής και ομοταγών αναγνωρισμένων ιδρυμάτων της αλλοδαπής, καθώς και πτυχιούχοι τμημάτων ΤΕΙ συναφούς γνωστικού αντικειμένου («Cultural Heritage Materials and Technologies»).
Summer schools
Το ΙΕΠΒΑ συμμετέχει κάθε χρόνο στη διοργάνωση του διεθνούς θερινού σχολείου ‘Theory and practice of aerosol chemistry and engineering for climate, air quality, emissions and health effects by means of In-Situ and Remote Sensing Observations’ της Ελληνικής Εταιρίας Έρευνας Αερολυμάτων (HAAR-Hellenic Association of Aerosol Research-http://www.hellenic-aerosol.org/). Το Πρόγραμμα πραγματοποιείται στο Navarino Environmental Observatory (NEO)( https://www.navarinoneo.com/) στη Μεσσηνία, και έχει στόχο την εκπαίδευση νέων ερευνητών σε σύγχρονες μεθόδους και πρακτικές στη μελέτη των κύριων χαρακτηριστικών των αερολυμάτων της ατμόσφαιρας, και του καθοριστικού ρόλου τους στις μεταβολές του κλίματος.